
Local Commerce War โอกาสทองของร้านค้าท้องถิ่นในการใช้ประโยชน์จากสงครามแพลตฟอร์ม
ตลาดการค้าในระดับท้องถิ่น (Local Commerce) กำลังอยู่ในภาวะสงครามเดือด เมื่อยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยีอย่าง Grab, Shopee, และ TikTok ต่างพยายามแย่งชิงส่วนแบ่งการตลาดจากผู้บริโภคที่ต้องการความรวดเร็วและสะดวกสบาย การแข่งขันนี้ก่อให้เกิดสิ่งที่เรียกว่า Local Commerce War ซึ่งหมายถึงการขยายขอบเขตการให้บริการจากสินค้าทั่วไปไปสู่สินค้าบริการในชีวิตประจำวัน (Hyperlocal Services) เช่น ร้านอาหาร, ของชำ, และบริการด่วน
สำหรับ ร้านค้าท้องถิ่นและ SME นี่ไม่ใช่แค่ความท้าทาย แต่คือ โอกาสทอง ในการใช้ประโยชน์จากสงครามของแพลตฟอร์มเหล่านี้ เพื่อเข้าถึงลูกค้าในรัศมีใกล้เคียงได้อย่างมีประสิทธิภาพสูง โดยไม่ต้องลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานด้านเทคโนโลยีด้วยตนเอง
1. การถอดรหัสสงครามแพลตฟอร์ม ใครกำลังแข่งกับใคร?
สงคราม Local Commerce เกิดจากการที่ผู้เล่นแต่ละรายพยายามขยายบริการให้ครอบคลุมความต้องการของลูกค้าในทุกจุดสัมผัส
| แพลตฟอร์ม | จุดแข็งดั้งเดิม | กลยุทธ์ในการเข้าสู่ Local Commerce |
| Grab | Mobility และ Delivery (การขนส่ง) | เน้น Hyperlocal Delivery (GrabFood, GrabMart) ที่รวดเร็วที่สุด โดยใช้เครือข่ายไรเดอร์ที่มีอยู่แล้ว |
| Shopee | E-commerce และ Price Competition (ราคา) | ขยายสู่สินค้าอุปโภคบริโภคที่ต้องการความเร็ว (ShopeeFood, ShopeeMart) และการใช้ Voucher เพื่อสร้าง Price Sensitivity |
| TikTok | Entertainment และ Content | ใช้ TikTok Shop และ Local Live Commerce (การไลฟ์สดขายของจากหน้าร้านจริง) โดยมีพลังของวิดีโอสั้นเป็นตัวขับเคลื่อน |
2. กลยุทธ์ของร้านค้าท้องถิ่นในการใช้ประโยชน์
ร้านค้าท้องถิ่นไม่จำเป็นต้องเลือกแพลตฟอร์มเดียว แต่ควรใช้ประโยชน์จากจุดแข็งของแต่ละรายเพื่อขยายการเข้าถึงลูกค้าและเพิ่มยอดขาย
2.1 ใช้ Grab เป็นช่องทาง Delivery ที่เร็วที่สุด
- เน้นความรวดเร็ว สำหรับสินค้าที่ลูกค้าต้องการทันที (Instant Gratification) เช่น อาหารพร้อมทาน, เครื่องดื่ม, หรือยา ควรใช้ Grab เพื่อตอบสนองความต้องการด้านความเร็วสูงสุด
- ใช้ GrabMart สำหรับ Stock Clearance สำหรับสินค้าที่มีอายุสั้น หรือสินค้าที่ต้องการระบายสต็อก สามารถใช้ส่วนลดพิเศษบน GrabMart เพื่อเปลี่ยนสินค้าเหล่านั้นให้เป็นเงินสดได้อย่างรวดเร็ว
2.2 ใช้ Shopee เป็นช่องทางขยายฐานลูกค้าและโปรโมชั่น
- เข้าถึงลูกค้า Price Sensitive ใช้ Shopee Food/Mart ในช่วงแคมเปญใหญ่ (Double Date Sale เช่น 9.9) เพื่อกระตุ้นยอดขายด้วยส่วนลดและ Cashback ซึ่งดึงดูดลูกค้าที่เน้นความคุ้มค่า
- สร้าง Brand Awareness สำหรับสินค้าที่มีอายุยาวนานกว่า (เช่น เครื่องมือช่าง, สินค้า DIY) สามารถใช้ Shopee เป็น E-commerce Front เพื่อขยายฐานลูกค้าไปนอกพื้นที่รัศมี Hyperlocal
2.3 ใช้ TikTok เป็นช่องทางดึงดูดลูกค้าเข้าร้านจริง
- สร้าง Local Content สร้างวิดีโอสั้นที่แสดงถึงบรรยากาศหน้าร้าน, เบื้องหลังการทำอาหาร, หรือปฏิสัมพันธ์กับลูกค้าประจำ เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือและความอยากรู้อยากเห็น
- Live Commerce จากหน้าร้าน ใช้ TikTok Live เพื่อขาย Voucher ส่วนลดสำหรับการมาใช้บริการที่ร้านจริง หรือขายสินค้าที่ไม่จำเป็นต้องจัดส่งทันที (เช่น คอร์สเรียน, บริการเฉพาะทาง)
- ผลลัพธ์ การใช้ TikTok ในลักษณะนี้ช่วยให้ร้านค้าสามารถดึงลูกค้าจากโลก Online ให้มาสัมผัสประสบการณ์จริงที่หน้าร้านได้ (Driving Foot Traffic)
3. โอกาสในการสร้าง ‘ความภักดี’ ผ่าน Data
สงครามแพลตฟอร์มทำให้ร้านค้าท้องถิ่นได้รับประโยชน์จาก เครื่องมือ Data และ โครงสร้างพื้นฐานด้าน Logistics ที่บริษัทขนาดใหญ่ลงทุนไป
- เข้าถึง Data พฤติกรรมลูกค้า แพลตฟอร์มเหล่านี้มอบข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับสินค้าที่ขายดี, ช่วงเวลาที่ลูกค้าสั่งซื้อสูงสุด, และ Feedback ของลูกค้า ซึ่งช่วยให้ร้านค้าสามารถปรับปรุงสินค้าและบริการได้อย่างรวดเร็ว
- ลดต้นทุน Marketing การเข้าร่วมโปรโมชั่นของแพลตฟอร์มเป็นการเข้าถึงฐานลูกค้าขนาดใหญ่โดยไม่ต้องลงทุนด้านโฆษณาด้วยตนเอง แต่สิ่งที่ร้านค้าต้องทำคือ การรักษาคุณภาพสินค้าและบริการ เพื่อให้ลูกค้ากลับมาสั่งซ้ำ (Retention)
- สร้าง Brand Loyalty เมื่อร้านค้าได้รับลูกค้าใหม่จากแพลตฟอร์มแล้ว ควรเปลี่ยนลูกค้าเหล่านั้นให้เป็น “ลูกค้าประจำ” ที่สั่งซื้อโดยตรงกับร้าน (หากเป็นไปได้) เพื่อหลีกเลี่ยงค่าคอมมิชชันของแพลตฟอร์มในระยะยาว
Local Commerce War คือสนามแข่งขันที่ดุเดือด แต่ร้านค้าท้องถิ่นคือผู้ที่ถือไพ่เหนือกว่าในเรื่องของ ความใกล้ชิด และ ความน่าเชื่อถือ การใช้กลยุทธ์แบบ Omnichannel ที่ผสานพลังของ Grab (ความเร็ว), Shopee (โปรโมชั่น), และ TikTok (Content) จะช่วยให้ SME สามารถสร้างการรับรู้, ขยายฐานลูกค้า, และเพิ่มยอดขายได้อย่างก้าวกระโดด ในสงครามนี้ ผู้ที่ปรับตัวและใช้เครื่องมือที่หลากหลายที่สุดเท่านั้น จึงจะเป็นผู้ชนะที่แท้จริง

