คู่มือวางแผนสำหรับฟรีแลนซ์ ไม่มีสลิปเงินเดือน จะกู้บ้านได้ไหม?

“ฟรีแลนซ์” ถือเป็นกลุ่มคนทำงานที่มีบทบาทสำคัญในเศรษฐกิจปัจจุบัน แต่เมื่อต้องการขยับขยายชีวิต เช่น การมีบ้านเป็นของตัวเอง ปัญหาใหญ่ที่มักจะเจอก็คือ การขอกู้บ้าน เนื่องจากไม่มีสลิปเงินเดือน ไม่มีเอกสารแสดงรายได้ที่เป็นทางการเหมือนพนักงานประจำ

แม้จะไม่มีเงินเดือนประจำหรือเอกสารที่ทางธนาคารต้องการแบบดั้งเดิม แต่ฟรีแลนซ์ก็ยังสามารถกู้บ้านได้ หากมีการวางแผนการเงินและจัดเตรียมเอกสารให้รัดกุมเพียงพอสำหรับใครที่กำลังคิดจะกู้บ้านในฐานะฟรีแลนซ์

ทำไมธนาคารจึงไม่มั่นใจคนที่ไม่มีสลิปเงินเดือน?

สลิปเงินเดือนถือเป็นเอกสารที่แสดงถึง “ความแน่นอน” ของรายได้ ไม่ว่าจะเป็นจำนวนเงิน ความสม่ำเสมอ หรือแม้แต่ชื่อบริษัทที่รับรองรายได้ การมีสลิปเงินเดือนจึงเป็นหลักฐานที่ธนาคารใช้ประกอบการพิจารณาว่าสามารถผ่อนชำระไหวหรือไม่

ในกรณีของฟรีแลนซ์ รายได้ที่เข้ามาในแต่ละเดือนอาจไม่เท่ากัน และส่วนใหญ่มักจะไม่มีหลักฐานทางการเงินที่เป็นทางการ เช่น ใบรับรองรายได้ สัญญาจ้างงาน หรือแบบแสดงรายได้ที่เสียภาษีอย่างถูกต้อง จึงทำให้ธนาคารลังเลที่จะอนุมัติสินเชื่อบ้าน

แต่ปัจจุบัน หลายธนาคารเริ่มเข้าใจพฤติกรรมของคนทำงานอิสระมากขึ้น และเปิดโอกาสให้ผู้ประกอบอาชีพแบบไม่มีสลิปเงินเดือนสามารถ “กู้บ้าน” ได้ หากสามารถแสดงหลักฐานที่เพียงพอและมีความน่าเชื่อถือ

ฟรีแลนซ์ต้องใช้หลักฐานอะไรแทนสลิปเงินเดือน?

เมื่อไม่มีสลิปเงินเดือน สิ่งที่สำคัญที่สุดคือ “การพิสูจน์รายได้” ให้ธนาคารเห็นว่าสามารถชำระหนี้ได้อย่างต่อเนื่องและมีวินัยทางการเงิน โดยเอกสารที่ฟรีแลนซ์ควรมี ได้แก่

1. Statement บัญชีธนาคารย้อนหลัง 6–12 เดือน

เอกสารนี้เป็นเครื่องมือหลักที่ธนาคารใช้วิเคราะห์พฤติกรรมรายได้และการใช้จ่าย การมีรายได้เข้าอย่างสม่ำเสมอทุกเดือน แม้จำนวนจะไม่เท่ากัน ก็ยังแสดงถึงศักยภาพในการบริหารเงินได้ดี

2. เอกสารเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา

เช่น แบบ ภ.ง.ด.90 หรือ ภ.ง.ด.94 เป็นหลักฐานที่ช่วยยืนยันว่าคุณมีรายได้จริงและทำหน้าที่ผู้เสียภาษีอย่างถูกต้อง ซึ่งเพิ่มความน่าเชื่อถือในการยื่นกู้บ้านอย่างมาก

3. สัญญาจ้างงาน / หนังสือรับรองรายได้

ถ้ามีลูกค้าประจำหรือมีการทำสัญญาอย่างเป็นลายลักษณ์อักษรกับลูกค้า สามารถใช้เป็นเอกสารประกอบเพิ่มเติมได้ โดยควรแนบรายละเอียดของระยะเวลาในการจ้าง ช่วงเวลาที่ได้รับค่าจ้าง และจำนวนรายได้ที่ตกลงกันไว้

4. ใบเสนอราคา / ใบแจ้งหนี้ / ใบเสร็จรับเงิน

สำหรับฟรีแลนซ์ที่ทำงานให้ลูกค้าในลักษณะรายโปรเจกต์ การจัดทำเอกสารทางธุรกิจให้เป็นระบบ เช่น ใบเสนอราคา หรือใบแจ้งหนี้ ช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือและแสดงให้เห็นว่าคุณมีระบบการจัดการรายได้ที่มืออาชีพ

การวางแผนล่วงหน้าคือหัวใจของการกู้บ้าน

สำหรับฟรีแลนซ์ที่กำลังมองหาการมีบ้านเป็นของตนเอง การเตรียมตัวควรเริ่มล่วงหน้าอย่างน้อย 6–12 เดือน เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือทางการเงินในสายตาธนาคาร โดยแนวทางที่แนะนำ เช่น

● แยกบัญชีรายได้กับบัญชีใช้จ่าย

การใช้บัญชีเดียวกันในการรับรายได้และใช้จ่ายอาจทำให้ธนาคารมองไม่เห็นภาพที่ชัดเจน ควรเปิดบัญชีแยกสำหรับรับรายได้จากลูกค้าโดยเฉพาะ เพื่อให้เห็นยอดเงินเข้าแบบต่อเนื่อง

● ทำให้รายได้สม่ำเสมอ

แม้จะมีรายได้เดือนละไม่เท่ากัน แต่ควรมีรายรับเข้าบัญชีอย่างน้อยเดือนละ 1–2 ครั้งตลอดทุกเดือน และไม่ควรเว้นช่วงว่างนานจนเกินไป เพราะธนาคารมองว่ารายได้ที่มีความถี่สูงคือความมั่นคงอย่างหนึ่ง

● ยื่นภาษีทุกปี

อย่าละเลยเรื่องการยื่นภาษี เพราะการเสียภาษีคือการยืนยันตัวตนว่า “คุณมีรายได้จริง” และสามารถตรวจสอบย้อนหลังได้ การยื่นภาษีอย่างสม่ำเสมอเป็นการสร้างเครดิตให้ตัวเองในระยะยาว

● วางแผนเงินดาวน์

ควรเตรียมเงินดาวน์ขั้นต่ำ 10–20% ของราคาบ้าน โดยทั่วไปแล้วธนาคารมักอนุมัติสินเชื่อบ้านไม่เกิน 80–90% ของราคาประเมิน การมีเงินดาวน์เพียงพอจะช่วยลดภาระผ่อน และเพิ่มความมั่นใจให้ธนาคาร

● จัดการหนี้เก่าให้เรียบร้อย

หากมีหนี้บัตรเครดิต หนี้ผ่อนสินค้า หรือสินเชื่อส่วนบุคคล ควรเคลียร์ให้เรียบร้อย หรืออย่างน้อยควบคุมไม่ให้ภาระหนี้รวมเกิน 40% ของรายได้ เพื่อไม่ให้เป็นอุปสรรคต่อการอนุมัติวงเงินกู้

การเลือกธนาคารที่เข้าใจอาชีพฟรีแลนซ์

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ธนาคารหลายแห่งเริ่มพัฒนา “ผลิตภัณฑ์สินเชื่อบ้าน” ที่รองรับกลุ่มฟรีแลนซ์ หรือผู้มีอาชีพอิสระมากขึ้น เช่น

• ธนาคารออมสิน
• ธนาคารอาคารสงเคราะห์ (ธอส.)
• ธนาคารกสิกรไทย
• ธนาคารไทยพาณิชย์
• ธนาคารกรุงศรีอยุธยา

แต่ละธนาคารอาจมีเงื่อนไขการพิจารณาเอกสารต่างกัน การเข้าไปพูดคุยและปรึกษากับเจ้าหน้าที่สินเชื่อโดยตรง พร้อมนำเอกสารที่คุณมีไปประกอบการประเมิน จะช่วยให้คุณเข้าใจว่าโอกาสของตัวเองมีมากน้อยแค่ไหน

สร้างเครดิตดีเพื่ออนาคตการกู้บ้านที่ราบรื่น

การมีประวัติเครดิตดีเป็นเหมือนการสะสมแต้มความน่าเชื่อถือในสายตาธนาคาร ซึ่งไม่จำเป็นต้องรอให้มีรายได้มาก ๆ เสมอไป แต่อยู่ที่พฤติกรรมการเงิน เช่น

• ชำระหนี้ตรงเวลา
• ไม่หมุนหนี้
• ไม่ใช้วงเงินบัตรเครดิตเกินความจำเป็น
• ไม่ค้างชำระบัตรเครดิตหรือผ่อนสินค้า
• ไม่เปิดบัญชีหนี้หลายที่พร้อมกันโดยไม่จำเป็น

ถ้าวางแผนอย่างรอบคอบกู้บ้านได้แน่นอน

คำตอบของคำถามว่า “ฟรีแลนซ์ไม่มีสลิปเงินเดือน จะกู้บ้านได้ไหม” คือ ได้ครับ
แต่ต้องยอมรับว่าเส้นทางอาจไม่ราบรื่นเท่ากับพนักงานประจำ เพราะคุณต้องเป็นคนจัดระบบรายได้และเอกสารทางการเงินให้เรียบร้อยด้วยตัวเอง และข่าวดีคือ ปัจจุบันธนาคารเปิดกว้างมากขึ้น และหากคุณเริ่มวางแผนอย่างเป็นระบบตั้งแต่วันนี้ ไม่ว่าจะเป็นการเก็บ statement รายได้ ยื่นภาษี จัดทำสัญญาจ้างงาน หรือแสดงวินัยการใช้จ่าย ก็จะสามารถเพิ่มโอกาสในการได้รับการอนุมัติสินเชื่อบ้านได้แน่นอน

บ้านคือเป้าหมายใหญ่ของชีวิต การวางแผนเพื่อไปให้ถึงจุดนั้น อาจใช้เวลา แต่ก็เป็นไปได้สำหรับทุกอาชีพ ไม่เว้นแม้แต่ฟรีแลนซ์